1.1            LARRIALDI EGOERAK

Gure ingurunea leku ziurra dirudi baino zenbait gertaerek askotan denbora laburrean, larrialdi-egoerak sor ditzakete pertsona asko arriskuan jar dezaketenak.

Gertaerak izan daitezke:

·      Uholdeak,

·      zentral nuklear baten erradiazio-ihesa,

·      merkantzia arriskutsuak daraman tren baten istripua...

Gertaeraren ‘’LARRIALDIA’’, ‘’BEHARREZKOAK IZANGO DIREN ARRETA’’ ETA ‘’UZTEN DUTEN ONDORIOEN’’ arabera LARRIALDI-EGOERAK 3 mailetan sailkatzen dira:

 LARRIALDI KOLEKTIBOA:

 Egoera hauek zenbait biktima eragiten ditu edo zenbait pertsonen osotasuna (segurtasuna) arriskuan jartzen du.

 Komunitateak dituen baliabideekin erantzun daiteke

Adib: produktu kimikoak daramatzan kamioi baten istripua larrialdi kolektiboa da, leherketa arriskua egon daitekeelako eta hodei toxiko bat sor daiteke

HONDAMENDIA: Pertsona askorengan du eragina, larritasuneko biktima kopuru handia sortzen du eta kalte materialak sortzen ditu.

 Erantzun emateko baliabide osagarriak behar dira, baina sistema berak beregain har ditzake.

Adib: aireko-istripua, uholdeak edo atentatu terrorista.

KATASTROFEA: Hondamendi bat da baina handiagotua. Larritasunezko biktima kopuru handia eta kalte material ugari hasera batean.

 Egoera denborarekin larritzen joaten da. kanpoko laguntza beharrezkoa da.

Adib: Haitiko lurrikara edo Tsunamiak

Esandako egoera hauei aurre egiteko edo erantzuteko, zenbait talde eta erakundeen parte-hartzea behar izaten da eta baliabide asko mugitu behar dira, bai giza-baliabideak eta bai baliabide-materialak.

Beharrezkoa parte-hartuko duten pertsonen artean koordinazioa egotea

Gertakaria gertatu ondoren, antolatzea eta koordinatzea ezinezkoa izango litzateke, horregatik agintariek aurrez aurretik larrialdi-planak lantzen dituzte.

ZER DA LARRIALDI PLANA?

Pertsonak arrisku kolektibo larrian daudenean eta beraien segurtasuna eta bizitza jokoan daudenean, hauei erantzunak emateko sistema bat da.

ARIKETA:

BILATU EGUNKARIETAN EDO INTERNETEN LARRIALDI EGOERA DESBERDINEN ADIBIDEAK ETA SAILKA ITZAZU IKUSITAKO ERIZPIDEEN ARABERA.

GERO DENON ARTEAN ZUZENDUKO DITUGU.

ZER DA LARRIALDI PLANA?

Pertsonak arrisku kolektibo larrian daudenean eta beraien segurtasuna eta bizitza jokoan daudenean, hauei erantzunak emateko sistema bat da.

ARIKETA:

BILATU EGUNKARIETAN EDO INTERNETEN LARRIALDI EGOERA DESBERDINEN ADIBIDEAK ETA SAILKA ITZAZU IKUSITAKO ERIZPIDEEN ARABERA.

GERO DENON ARTEAN ZUZENDUKO DITUGU.

1.2              BABES ZIBILA

BARNEKO MINISTERIOAREN  babes zibila: 

Helburuak:

ü  AURREZ IKUSI, katastrofe edo arrisku kolektiboei

ü  BABESTU, bai pertsona eta ondasunak, egoera hauek gertatzen  direnean

ü  BERRERAIKITZEA, gertakizuna izan den eremua

BABES ZIBILA     

         BATZORDE NAZIONALA : ESPAINAKO ESTATUKOA

                AUTONOMIA ERKIDEGOETAKO BATZORDEAK : AUTONOMIA                                                                                                        BAKOITZEKOA

ARIKETA 1:

ZURE AUTONOMIAKO BATZORDEAK PRESTATZEN DITUEN LARRITASUN PLANEN BURUZKO INFORMAZIOA BILATU ETA EGIN TXOSTEN BAT.

1.3. LARRIALDI-PLANAK

1.3.1. OINARRIZKO EDUKIAK

Ø  AURREIKUSPENA

Ø  PREBENTZIOA

Ø  ESKU-HARTZEA

Ø  ERREHABILITAZIOA

AURREIKUSPENA:

-Ze gertaera larri gerta daitezkeen kalkulatzen da

-Hori gertatzeko dagoen probabilitatea

-Ze kalte eragingo lukeen

-Zein baliabide dauden horri aurre egiteko

PREBENTZIOA:

-Prebentzio neurriak, eta gertatuko balitz ondorioak gutxitzeko neurri prebentiboak egiten dira.

ESKU-HARTZEA:

-Nola erantzun beharko litzatekeen zehazten du; erantzuteko beharrezkoak diren bai giza eta material baliabideak, talde bakoitzak nola erantzun beharko lukeen, ze koordinazio mekanismo ezarriko diren,...

ERREHABILITAZIOA:

-Eremua berreskuratzeko egin beharrekoa zehazten du.

★   KONTUAN IZAN!!

Larrialdi-planak EZ dira agiri itxiak, aldizka berrikusi eta eguneratu behar dira.

Gauzatuko balitz o balira, emaitza ebaluatu behar da, beharrezkoak diren hobekuntzak ezartzeko.

1.3.2 LARRIALDI-PLAN MOTAK

BABES ZIBILEKO PLANAK:

-Administrazio publikoak egindakoak

-Eremu geografiko zehatzak erantzungo ditu: udalaren planak, autonomikoa, estatala,...

AUTOBABESERAKO PLANAK:

-Enpresak, zentroak,... ( merkataritza-gune bat, jolas-parke bat…) landutako planak dira.

-Enpresa batek egindakoak dira baina Babes Zibilaren ildoak jarraituz.

ARIKETA 2 :

BILATU AZKEN URTEETAN GERTATUTAKO HONDAMENDI ETA KATASTROFEEN ADIBIDEAK

 ARIKETA 3 :

EXPLIKATU ZEHATZ-MEHATZ ZERTAN DESDERDINTZEN DIRA BABES ZIBILEKO PLANAK ETA AUTOBABESERAKO PLANAK

BABES ZIBILEKO PLANAK

Plan Bereziak:

        Oinarrizko planak:

                       Gerra egoerak

                  Larrialdi nuklearra

         Plan bereziak:

                  Uholdeak

                  Baso suteak

                       Lurrikarak

                  Merkantzia arriskutsuen garraioa

                  Sumendiak

                  Substantzia arriskutsuak esku hartzen duten istripu       larriak

  Lurraldeko Planak:

Autonomikoak

Supraautonomikoak

Munizipalak

               Supramunizipalak

1.4.1.     LURRALDEKO PLANAK

-       Eremu zehatz batean gerta daitezken arrisku guztien aurrean egiten da.

-       Gerta daitezkeen arrisku guztien baloraziotik abiatzen dira

-       Jarduerak diseinatzen dituzte arriskua gertatuko balitz

*2 dira garrantzitsuenak: UDALEKOAK ETA AUTONOMIKOAK

UDALEKO PLANAK

-       Udalaren eremuan mugatuta

-       Udal danak izatea ez da beharrezkoa (autonomi erkidegoak erabakitzen du)

-       ‘’Udaleko larrialditako oinarrizko plana” izendatzen da (PBEM plan basico de emergencia municipal.

http://www.donostia.eus/info/ciudadano/planesalerta.nsf/fwHome?ReadForm&idioma=eus&id=A336670442424

· Txomin eta Martuteneko bizilagun guztiei zuzendutako gomendioak

·      Elurrak 2014-15.

·      2014ko abenduaren 1etik 2015ko martxoaren 31ra arte egongo da indarrean. Larrialdietarako deitu 112ra (Sos Deiak- Suhiltzaileak) edo 092 ra (Udaltzaingoak).

PLAN AUTONOMIKOAK

-       Autonomia erkidego bateko lurraldea mugatzen duten planak dira

-       Autonomi erkidego danak behartuta larrialdi planak izatea

-       Babes Zibileko Batzorde Nazionalak homologatuko ditu

★   INDARREAN DAUDEN PLAN AUTONOMIKOAK

★   Euskadi: LABI (izena du)

★   18/11/1996: homologazio data

ARIKETA 4:

BILATU LABI BURUZKO INFORMAZIOA
http://www.interior.ejgv.euskadi.eus/r42-aecon01/eu/contenidos/informacion/planes_labi/eu_doc/labi.html

ARIKETA 5:

BILATU 17 AUTONOMI DESBERDINEN LURRADEKO PLANEN IZENAK ETA HOMOLOGAZIO DATAK

EGIN TAULA BAT

ANDALUCIA	PTAND	17 – 12 -1998
BALEARES	---------	----------
ARAGON	PROCITER	04 – 12 -1995

1.4.2 LARRIALDI PLAN BEREZIAK

-       Arrisku zehatz batzuetarako diseinatzen dira

-       Metodo zientifiko eta tekniko egokiak behar dira, ebaluatzeko eta tratatzeko

Bi plan berezi desberdin bereizten dira:

OINARRIZKO PLANAK

PLAN BEREZIAK

●      OINARRIZKO PLANAK

-       Gerra egoera

-       Larrialdi nuklearra

Bi egoera hauetatik eratorritakoak

Estatuaren agintean daude

➢   Gerra egoeratik eratorritako arriskuak

Babes zibilaren planifikazioa:

-       Populazioaren Autobabesa: biztanleari informazioa eman arrisku egoeran zer egin jakiteko, eraikuntzak babestu,...

-       Alarma zerbitzua

-       Babeslekuak: prestatu, hornitu…

-       Biztanleriaren ebakuazioa

-       Laguntza, erreskatea eta salbamendua

➢   Larrialdi nuklearraren arriskua

-       Arrisku nuklearraren aurrean indarrean dagoen plana PLABEN izeneko da, Plan Basico de Emergencia Nuclear

-       PLABENek erantzuna ematen du zentral nuklearraren kanpoan

-       Zentral nuklearraren barruan beste plan batzuk dituzte indarrean

-       PENBU, Garoñako zentral nuklearreko kanpoaldeko larrialdi plana

ARIKETA 6:

BILATU NON DAUDE INDARREAN HURRENGO PLANAK:

PENBU:

PENCA:

PENGUA:

PENTA:

PENVA:

PENCRA:

●      PLAN BEREZIAK

-       Hauek aurreikus daitezken larrialdiei aurre egiteko daude diseinatuta

-       Behar izango luketen lurralde eremuetan ezarri behar dira

Gutxienez kasu hauetako:

Uholdeak,

baso-suteak,

lurrikarak,

sismoak,

sumendiak,

eta abar

Plan berezietan bereiz ditzakegu:

●      AUTONOMIA ERKIDEGOKOAK

●      ESTATUTOKOAK

Babes Zibilak ezarritako ildoak bete behar dituzte

ARIKETA 7:

SARTU ESTATUKO BABES ZIBILAKO WEB ORRIAN (WEB DE LA DIRECCION GENERAL DE PROTECCION CIVIL )
   
http://www.proteccioncivil.es/web/dgpcye/mercancias-peligrosas-planes-especiales

ETA BILATU ZERTAZ DATZATEN HURRENGO PLAN BEREZIAK, NONGO ETA ZERTARAKO DIRA  ETA NOIZ IZAN DIRA HOMOLOGATUAK:

ü  PROCIMER

ü  MERBEPAL

ü  PLATECA

ü  TRANSCANT

ü  MPCyL

ü  PETCAM

ü  TRANSCAT

ü  TRANSCAEX

ü  TRANSGAL

ü  TRANSNA

ü  PLAMERPA

ü  TRANSMUR

ü  SISMICAT

ü  INUNCAT

ü  INUNCyL

ü  PRICAM

ü  NUNCAEX

ü  PLANINPA

ü  INUNMUR

ARIKETA 8:

ZERTAN DESBERDINTZEN DIRA PLAN BEREZIAK ETA LURRALDEKO PLANAK?

ARIKETA 9:

ZER ESAN NAHI DU PLAN BAT ILDOA DELA?

ARIKETA 10:

BILATU INFORMAZIOA: ZURE AUTONOMI ERKIDEGOAN ZEIN PLAN BEREZI ETA LURRALDEKO PLANAK DAUDE.

ARIKETA 11:

LOKALIZATU MAPA BATEAN ESPAINAN DAUDEN ZENTRAL NUKLEARREN KOKAPENAK. ZURE USTEZ, ZERGATIK DIRA ESTATUKO KONPETENTZIAK?

1.5.  AUTOBABESERAKO PLANAK

-       Larrialdien aurrean (estadio bat, merkataritza-gunea,...)bete beharreko neurri prebentiboak dira.

-       Plan hauek arriskuen:

-       Identifikazioa

-       Ebakuazioa

-       Prebentzioa

-       Babes neurriak…   zehaztuko dituzte

1.5.1 AUTOBABESERAKO PLANEN ARAUDIA

-       Autobabeserako Oinarrizko Araudiak (NBA: Norma Basica de Autoproteccion) zehazten du :

-       Zein jardueretan izan behar duen autobabeserako plana

-       Nola burutu behar diren

-       Autonomia Erkidegoek bere eremuan dauden Autobabeserako Planen erregistroa izan behar dute

1.5.2 AUTOBABESERAKO PLANAK IZAN BEHAR DUTEN ZENBAIT JARDUERA

NBA-n jasotzen da zein jarduerek izan behar duten autobabeserako plana

Guk zenbait jarduera azpimarratuko ditugu:

●      Ikuskizun publikoak eta jolas-jarduerak

Ondorengo ezaugarriak betetzen dituzten leku, esparru eta instalazioak izan behar dute:

-       2000 pertsona edo gehiago sartzen diren barrunbe itxiak

-       2500 pertsona edo gehiagoko edukiera duten barrunbe itxi desmuntagarriak

-       20.000 pertsona edo gehiagoko edukiera duten estalperik gabeko guneak.

-        

●      Osasun jarduerak

-       200 ohe edo gehiago duten osasun-establezimenduetan edo 2000 pertsona baino gehiago dutenetan

-        

●      Irakaskuntza jarduerak

2000 pertsona edo gehiago duten pertsonetan eta bertan adimen-urritasuna edo urritasun-fisikoa duten pertsonak baldin badaude

●      Zahar egoitzak

-       Zahar egoitzak, eguneko egoitzak, urritasun fisiko,... orokorrean 100 pertsona edo gehiago badaude bere kabuz ezin dutenak atera.

-       Beste jarduerak

v KONTUAN IZAN!!!

Autobabeserako planak, zentro batek ohiko jarduerei zuzenduak daude.

Ohikoa ez den beste jarduera bat egiten bada:

-       Beste segurtasun baliabide batzuk

-       Osasun-laguntza bereziak jarri beharko dira

Adib: Futbol estadio batean kontzertu bat egiten bada, arrisku maximoa duen partidu bat jokatzen denean,...

ARIKETA 12:

ZEIN HELBURU DAUZKATE AUTOBABESEKO PLANAK? JARRI 5 ADIBIDE